Waarom krijgen kinderen standaard de naam van hun vader? Monica Geuze snijdt onderwerp aan

Waarom krijgen kinderen standaard de achternaam van de vader? In veel gevallen is het prima, maar in sommigen gevallen is het verre van logisch. Monica Geuze kaart het onderwerp aan in de podcast Geuze & Gorgels. Ze wil de achternaam van haar dochter laten veranderen, maar stuit op ontzettend veel weerstand. Waarom moet je als vrouw zo hard vechten om ervoor te zorgen dat je kind jouw achternaam draagt?

De presentatrice en ondernemer Monica Geuze windt er in de podcast geen doekjes om. "Mijn dochter heeft de achternaam van haar vader, terwijl dat nu helemaal niet logisch is", zegt ze. "Ze woont bij mij en ik zorg voor haar, als we dan een brief krijgen van school is deze gericht aan de familie Veldwijk. Er is helemaal niks 'familie' aan die achternaam in ons huishouden op dit moment."

Monica kaart een bredere maatschappelijke frustratie aan: het feit dat kinderen in Nederland standaard de achternaam van hun vader krijgen - tenzij je daar als moeder expliciet iets aan doet. "Het enige waar je 100% zeker van bent, is dat het kind uit jou (de moeder) is gekomen", zegt Monica stellig. Waarom krijgt dan juist de vader automatisch de eer van de achternaam?

Dat een achternaamsverandering niet zomaar geregeld is, blijkt wanneer ze het proces daadwerkelijk in gang probeert te zetten. "Ik wil haar graag een dubbele achternaam geven, zowel die van Lars als van mij. Maar zelfs toen Lars in Nederland was, konden we het niet regelen. Terwijl we het er beide over eens zijn. Compleet gestoord, als je het mij vraagt."

Sinds 1 januari 2024 geldt in Nederland de 'Wet Introductie Gecombineerde Geslachtsnaam (WIGG)', waarmee ouders hun kinderen een dubbele achternaam kunnen geven. Voor kinderen geboren in of na 2016 gold tot begin dit jaar een regeling waarmee je met terugwerkende kracht alsnog de naam kon aanpassen. Maar wie dat nét niet op tijd geregeld heeft, zit nu vast in een juridisch web van bewijsstukken en vereisten.

"Je moet aantonen dat je officieel uit elkaar bent gegaan én dat jij als moeder daarna vijf jaar lang als enige voor je kind hebt gezorgd", legt Monica uit. "Waarom the f*ck moet ik aantonen dat ik voor dat kind heb gezorgd, terwijl dat kind van mij is?" 

Monica vindt het 'compleet gestoord' dat een moeder moet strijden voor de achternaam van haar kind. Met haar uitspraken raakt ze een discussie die bij veel moeders leeft: waarom is het anno 2025 nog steeds zó ingewikkeld om als moeder je achternaam door te geven aan je kind? Waarom is dat niet de norm, of op z’n minst een gelijkwaardige optie?

Haar podcast-collega Kaj Gorgels opperde dat kinderen dan misschien gewoon beide achternamen zouden moeten krijgen. Monica reageerde fel maar eerlijk: "Beide? Prima. Maar als er dan eentje leidend moet zijn, dan vind ik dat het de naam van de moeder moet zijn."

Het systeem rondom achternamen is helaas nog lang niet aangepast aan de realiteit van nu. Gezinnen zijn namelijk niet altijd meer de standaard 'vader, moeder, kind'. Co-ouderschap, eenoudergezinnen en samengestelde families zijn eerder regel dan uitzondering op de norm. Toch blijft de regelgeving achter.