hormoonspiraal e1639748539337

Onderzoek wijst uit: 96% van de vrouwen ervaart pijn bij plaatsen spiraal

Love & Life28 jan , 10:12 doorMaud Maarssen

Het plaatsen van een spiraaltje als anticonceptie klinkt voor velen als een simpele medische ingreep, maar uit recent onderzoek van Ipsos I&O, uitgevoerd in opdracht van Stichting Ava, blijkt dat dit proces voor veel vrouwen allesbehalve pijnloos is. Maar liefst 96% van de vrouwen ervaart pijn bij het plaatsen, waarbij de helft dit omschrijft als 'ernstig' tot 'ondraaglijk'. En tóch wordt pijnbestrijding hierbij nog onvoldoende besproken en toegepast. Waarom is dit het geval? En wat moet er veranderen?

Het taboe rondom pijnbestrijding

Bij het plaatsen van een spiraal wordt vrouwen meestal aangeraden om paracetamol en ibuprofen te slikken tegen de pijn. Klinkt praktisch, toch? Maar volgens recente studies zijn deze pijnstillers slechts beperkt effectief. Het onderzoek laat zien dat één op de vijf vrouwen überhaupt geen pijnstilling krijgt geadviseerd door haar zorgverlener. Dit leidt er mede toe dat angst voor pijn een enorme barrière vormt: drie op de tien vrouwen overwegen een spiraaltje niet eens vanwege de mogelijke pijn.

Vooral jonge vrouwen en vrouwen die nog niet bevallen zijn, lijken het zwaarst getroffen. Zij rapporteren vaker en intensere pijn tijdens én na de ingreep. Eén op de zes vrouwen geeft zelfs aan dat de pijn zo erg was dat het hun dagelijks leven beïnvloedde. Werken, sporten of zelfs simpele sociale activiteiten werden tijdelijk onmogelijk.

“Ik wist niet of ik moest zitten, staan of liggen”

De verhalen van vrouwen spreken boekdelen. Veel vrouwen beschrijven de eerste uren na de plaatsing als extreem zwaar. “De pijn was het ergste krampen die ik ooit heb gehad", deelt een van de deelnemers. Voor bijna de helft van de vrouwen houdt de pijn ook langer dan twee dagen aan, met soms bijkomende klachten zoals misselijkheid, duizeligheid en zelfs flauwvallen.

En het blijft niet alleen bij het plaatsen. Ook het verwijderen van een spiraal verloopt voor een kwart van de vrouwen met ernstige tot ondraaglijke pijn. Toch lijkt er weinig aandacht te zijn voor deze klachten, zowel tijdens de voorbereiding als in de zorg na de ingreep.

Tijd voor verandering

De cliëntenorganisatie Ava zet zich al jaren in voor meer bewustwording rondom de pijnklachten bij spiraalplaatsing en -verwijdering. Ze pleiten voor betere richtlijnen en meer aandacht voor pijnbestrijding. Momenteel kijkt ook het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) naar een herziening van hun richtlijnen, maar een concrete oplossing lijkt nog ver weg. Voor veel vrouwen komt dit helaas te laat.

Wat kun je zelf doen?

Het is belangrijk dat vrouwen zich gehoord voelen en weten dat ze recht hebben op betere pijnbestrijding. Overweeg om het gesprek met je huisarts aan te gaan als je een spiraaltje overweegt. Vraag naar opties zoals lokale verdoving of zelfs een doorverwijzing naar een gynaecoloog als je je zorgen maakt over de pijn. Daarnaast kan het helpen om ervaringen van andere vrouwen te lezen of te delen, zodat het taboe rondom dit onderwerp verder wordt doorbroken.

Het is 2025 – pijn tijdens medische ingrepen zou geen “bijzaak” meer moeten zijn. De ervaringen van vrouwen tonen aan dat er dringend iets moet veranderen. Want anticonceptie hoort je leven gemakkelijker te maken, niet moeilijker.