Bloederige horrorfilms: ze stoten ons af of ze trekken ons aan. We kunnen er even lekker bij gruwelen en betalen zelfs geld om films in de bioscoop te zien. Hoe kunnen we genieten van iets dat ons zo erg angst aanjaagt?

Netflix series verlopen FEM FEM

Al eeuwen kijken we voor ons plezier naar bloedige spektakels als gladiator gevechten of onthoofdingen. Maar ook tegenwoordig staan we massaal stil bij een aanrijding op bijvoorbeeld de snelweg. Allemaal willen we zien wat voor gruwelijks zich heeft afgespeeld.

Horror is ook een vorm van dit soort vermaak. Neem een populaire horrorfilm waarbij het bloed rijkelijk vloeit. Als we in het echt iemand zijn been zien kwijtraken, zouden we het uitschreeuwen, maar wanneer het in een film gebeurt, willen we er zelfs geld voor betalen. Rare beredenering toch?

Bloed fascineert ons

‘Bloed fascineert ons’, stelt filosoof Jan Verplaetse tijdens de presentatie van zijn broek Bloedroes. Dit heeft alles te maken met de ervaring van het sublieme. Dit is een gedachte, die volgens de Duitse filosoof Immanuel Kant samenhangt met het geloof dat onze rede superieur is aan de natuur. Wat dit inhoudt? Stel: je staat aan de rand van een klif of op een brug boven een afgrond. Wanneer we naar beneden zouden vallen, zijn we verloren. Onze fysieke machteloosheid ten opzichte van de natuur zorgt voor angst. Maar tegelijkertijd is het idee dat we zelf kunnen beslissen vreemd aantrekkelijk. We kunnen namelijk zelf de keuze maken of we springen en in dat opzicht staat we boven de natuur. Dit gevoel is een afwisseling van afkeer en plezier.

Waarom we dan zoveel van horror houden heeft een andere reden. Volgens hem is het de duistere kant van de maatschappelijke werkelijkheid die maakt dat we dit zo aantrekkelijk vinden. We weten niet of de moderniteit bestand is tegen duisternis. In griezelfilms zien we dat er niet veel nodig is om onze maatschappij ten val te laten brengen. Precies door deze bevestiging genieten we van horror.

Realiteit

Niet ieder gebruik van bloed is leuk en beangstigend om te zien. Dit is niet per definitie een garantie voor een uitmuntende griezelscène. Een realistische horrorfilm confronteert ons met onze doodsangsten. Hoe verder de het van ons afstaat, hoe makkelijker we er mee om kunnen gaan. Maar komt het te dichtbij, dan vinden we het in een keer wel verontrustend. Het is belangrijk om een balans te vinden tussen deze twee, dan is het top horror die ons de stuipen op het lijf jaagt.

Lees ook: angsten overwinnen zo ga je er mee om