Nieuwe ‘eendenbek’ maakt gynaecologisch onderzoek eindelijk minder pijnlijk

Goodbye middeleeuws martelwerktuig, hello flower power! Twee jonge ontwerpers uit Delft hebben een revolutionaire versie bedacht van hét gevreesde instrument bij een bezoek aan de gynaecoloog: de eendenbek. En ja, dit is écht iets om blij van te worden.

Als je ooit een inwendig onderzoek hebt gehad, weet je het: de metalen 'eendenbek' voelt allesbehalve fijn. De meeste vrouwen associëren het apparaat vooral met spanning, pijn en ongemak. En dat is niet zo gek. De klassieke eendenbek is namelijk ontworpen in de 19e eeuw en is sindsdien nauwelijks veranderd. Denk: koud staal, een kille uitstraling en een gevoel dat je zo snel mogelijk wil vergeten.

Het idee dat vrouwen anno 2025 nog steeds onderzocht worden met een ontwerp uit een andere eeuw? Bizar, vinden ook ontwerpers Tamara Hoveling en Ariadna Izcara Gual. Daarom bedachten ze iets beters: de Lilium.

De Lilium is gebaseerd op de vorm van een lelie en bestaat uit zacht, semi-flexibel rubber. In plaats van twee harde kleppen zoals bij de klassieke eendenbek, opent de Lilium zich met drie ‘bloemblaadjes’ zodra deze is ingebracht. Dit zorgt niet alleen voor een veel vriendelijker ervaring, maar ook voor beter zicht tijdens het onderzoek. Kortom: minder ongemak én een betere werking.

En het mooiste? Vrouwen kunnen de Lilium zelf inbrengen. Ontwerper Ariadna legt uit: "Veel vrouwen voelen zich ongemakkelijk als een arts – zeker een mannelijke arts – een apparaat naar binnen brengt. Door het zelf te doen, houd je de controle en voelt het minder eng."

De introductie van de Lilium raakt een groter probleem: de medische wereld is eeuwenlang vooral ingericht op mannen. Denk aan instrumenten, medicijnen en zelfs kennis over symptomen bij hartaanvallen – allemaal gebaseerd op het mannelijk lichaam. En de zorg voor vrouwen? Die bleef decennialang achter.

Daarom is de Lilium niet zomaar een innovatief product. Het is een statement. Een teken dat het anders kan en móet. Zoals Tamara zegt: "We hoeven niet meer te smeken om verandering. We zijn er zelf toe in staat."

Op dit moment is de Lilium nog een prototype, maar de ontwerpers zijn druk bezig om fondsen te vinden voor verdere ontwikkeling. Hun missie? Zo snel mogelijk zorgen dat huisartsen en gynaecologen overstappen op deze patiëntvriendelijke optie.

Tot die tijd is het goed om te weten dat je altijd je grenzen mag aangeven tijdens een onderzoek. En wie weet stap je binnenkort binnen bij je arts en krijg je te maken met een bloem, in plaats van een angstaanjagend metalen gevaarte.

Eindelijk een échte stap richting vrouwvriendelijke zorg. En eerlijk? Dat werd hoog tijd.