Voedingsexpert legt uit: zijn zoveel eiwitten en sportlessen wel gezond?
De hoeveelheid content over gezonde voeding op Instagram en TikTok is bijna niet te overzien. Miljoenen fitnessgoeroes en ‘fitfluencers’ overspoelen hun volgers met adviezen over eiwitten, macro’s, spieropbouw en ‘clean eating’. Iedereen lijkt hun voeding bij te houden en vijf keer per week in de sportschool te staan. Maar, slaan we niet een beetje door? Is de constante focus op voeding wel écht gezond, of leidt het juist tot een verstoorde relatie met eten?
Sporten, 'clean eating' en eiwitdoelen halen
Sporten is gezond. Daar kunnen we het allemaal over eens zijn. En 'clean eating', zoals puur eten nu zo mooi wordt genoemd, ook. Maar, wanneer slaan we door? Het internet staat vol met mannen en vrouwen die hun doelen online delen. Afvallen, strakker worden en in de zomer met hun droomlichaam over het strand paraderen. Heel goed. Maar, wanneer wordt het obsessief? En zitten er niet stiekem heel veel mensen tegen een eetstoornis aan? FEM FEM sprak diëtist Nancy te Hoven van Health&Co over de dunne lijn tussen ‘gezond bezig zijn’ en een verstoorde relatie met voeding.
Obsessief bezig met eiwitten
Online vertelt iedereen je dat als je wil afvallen en spieren op wil bouwen, je vooral heel veel eiwitten moet eten. Maar, volgens Nancy is de nadruk op het maximaliseren van de eiwitinname volledig doorgeslagen. "Je lichaam kan per eetmoment maar 40 tot 50 gram eiwit verwerken. Alles wat je meer binnenkrijgt, wordt gewoon als vet opgeslagen", legt ze uit.
Ook kijkt ze kritisch naar de overvloed aan eiwitrijke producten in de supermarkt. "Veel van deze producten zijn sterk bewerkt en bevatten niet per se meer eiwit dan een kommetje kwark of een gekookt ei." Hoewel de producten soms handig zijn voor onderweg, moet het geen vervanging worden van volwaardige maaltijden.
Eiwitten zorgen níet voor snellere verzadiging
Daarnaast heerst er volgens Nancy een groot misverstand over verzadiging: "Het gevoel van verzadiging wordt niet bepaald door de hoeveelheid eiwitten die je binnenkrijgt, maar door het hormoon dat vrijkomt wanneer je maagwand oprekt. Dit gebeurt alleen als je voldoende volume hebt gegeten." Fitfluencers doen het lijken alsof enkel eiwitten essentieel zijn om je een vol gevoel te geven. Maar dat klopt dus niet.
"Eiwitten helpen vooral om dat volle gevoel langer vast te houden, maar niet om sneller verzadigd te raken", legt Nancy uit. "We zijn zo gefocust op eiwitten, terwijl je hersenen juist leven op koolhydraten. Voor échte energie en verzadiging heb je een combinatie van beide nodig in een volwaardige maaltijd."
Voeding draait dus - zoals we eigenlijk al wisten - om balans. Alle eiwit-dominante dieettips die op TikTok en Instagram gepromoot worden, zijn dus niet per definitie gezond. Als jij je enkel focust op eiwitten, worden andere essentiële voedingsstoffen vergeten. En juist die balans is zo belangrijk voor een gezond voedingspatroon.
De invloed van sociale media op ons eetgedrag
Op TikTok wordt regelmatig beweerd dat je per dag, minstens twee keer zoveel eiwit moet binnenkrijgen, als je lichaamsgewicht. Onzin, zegt Nancy. "Mensen nemen adviezen aan van influencers - die zichzelf ook wel coaches noemen - zonder wetenschappelijke basis. Wij diëtisten zien dagelijks de gevolgen hiervan: buikklachten door bewerkte eiwitproducten en eenzijdige voedingspatronen."
Daarnaast benadrukt ze dat de trend van calorieën tellen en macro’s tracken gevaarlijk kan zijn. "Het leidt tot een verstoorde relatie met voeding en stress. Als je honger hebt, maar je app zegt dat je je limiet hebt bereikt, negeer je je lichaam. Dat is niet gezond."
Slimme trucs van de voedingsindustrie
Volgens Nancy worden consumenten bewust dom gehouden. "De voedingsindustrie speelt in op onze behoefte aan snelle oplossingen, ook wel quick fixes. We willen afvallen? Dan pakken we een eiwitshake of supplement." Wij vragen om eiwit, nou, dat kunnen we krijgen. Maar met een gebalanceerd en gevarieerd dieet, zijn al die slim gepromote supplementen totaal overbodig - niks meer dan een simpele marketingtrucs, dus.
"Er wordt zoveel onzin verspreid. Zo beweerde een Australische coach laatst, dat als je twee scheten per dag laat, je een darmprobleem hebt. Dat slaat nergens op. Het is hartstikke normaal om er wel 20 te laten per dag. Het is heel lastig, maar je moet niet alles geloven wat je online leest en ziet."
Wanneer wordt 'gezond bezig zijn' ongezond?
De lijn tussen een gezonde levensstijl en een obsessie met voeding en sporten is flinterdun. "Als je continu bezig bent met het tracken van je voeding, tellen van macro’s en als je jezelf continu restricties oplegt, ben je niet meer gezond bezig", zegt Nancy. "Het sociale aspect van eten verdwijnt en het kan stress veroorzaken. Wat dan ook weer invloed heeft op je lichaam, waardoor bijvoorbeeld je spiermassa afneemt en je lichaam vet gaat opslaan."
Zowel mannen als vrouwen zijn enorm gefocust op hun voeding - met name hun eiwitinname - en sportschema’s. Maar wanneer je er iedere dag, veel mee bezig bent is deze focus eigenlijk al omgeslagen in dwangmatig gedrag. En dan ben je dus niet langer gezond bezig.
Luister naar je lichaam
Waar ligt de oplossing? Volgens Nancy moeten we stoppen met het obsessief volgen van influencers en hypes, en meer vertrouwen op ons eigen lichaam. Eten hoort namelijk geen strijd te zijn. "Als je dagelijks twijfelt of je iets wel of niet mag eten, is dat al een teken dat je relatie met voeding niet helemaal gezond is", zegt ze. Herken je je hier wel in? Dan is het verstandig om aan de bel te trekken bij een deskundige.
Ze raadt aan om kritisch te blijven over voedingsclaims en producten. "Voeding is geen quick fix. Supplementen en shakes zijn voor de meeste mensen helemaal niet nodig. Met een gevarieerd dieet krijg je alles binnen wat je nodig hebt."
Dus, het is tijd om de controle terug te pakken. Stop met het blindelings tellen van macro's en duik niet zomaar in de nieuwste voedingshypes. Gezondheid draait niet om dat droomlichaam. Het is een gebalanceerde en ontspannen relatie met voeding. Geloof niet alles wat je online ziet en luister naar de behoefte van jouw lichaam. Alleen dát is de key tot een healthy body en mind.
